خیلی مهم است ابتدا درک کنیم ورزش به عنوان یک کار است. ورزش ویژگی های خاص خودواهداف مشخصی دارد که مانند سایر کسب و کار قابل مشاهده است مشاهده گران بیرونی همیشه اینرا نمی بینند مردمی که خارج ازصنعت ورزش کار می کنند کار ما را ساده می دانند آنها اینطور فکر می کنند مادنبال تفریح هستیم . بایستی با حذف تصورات غلط یک تصور حرفه ای ایجاد کنیم.
The Sport Industry صنعت ورزش
ورزش در پایان قرن نوزدهم به عنوان یک اصل مهم وشاخصی در توسعه از اهمیت خاصی برخوردار گردید.
احیا بازی های المپیک نوین ، تشکیل فدراسیون های مختلف ورزشی در جهان میزان مشارکت مردم در ورزش وتماشاگری در ورزش را افزایش داد این محبوبیت موجب ایجاد ، تعدد وتنوع سازمان های ورزشی گشت.
همچنین با صرف مبالغ هنگفتی در ورزش ، تجارت ورزشی به عنوان یک صنعت بزرگ چند میلیاردی در آمده است
برنامه بازاریابی المپیک
بازاریابی المپیک امر جدیدی نیست. از زمان برگزاری اولین دوره بازی های المپیک آتن در سال 1896مسایل مالی وتجاری همواره با المپیک بوده ودر منشور المپیک تمهیداتی در نظر گرفته شده است.
دراولین دوره بازی های المپیک آقای جورج آوروف مخارج عمده را مانندتجهیز استادیوم ، بر عهده گرفت.
برخی از شرکت ها از طریق هدایای تبلیغاتی به تبلیغ برای خود پرداختند وسود کردند. شرکت کداک از اولین شرکت هایی بود که در بازیها حضور یافته و بیش از یکصد سال است که همکاری خود را ادامه داده است.
در طول چهارساله 1996-1993برنامه بازاریابی المپیک شامل پخش رادیو تلویزیونی بازیها ,سرمایه گذاری, حمایت , فروش بلیت , سکه وبرنامه های نمایشی درآمدی به ارزش 3میلیارد دلارتولید کرد.
المپیک آتلانتا
بودجه بازیهای المپیک آتلانتا به ارزش 7/ 1 میلیارد دلار به طور کامل از منابع بازاریابی خصوصی تامین شد.
دهکده المپیک به طور رایگان به ورزشکاران ومقامات ورزشی سرویس داد
المپیک سیدنی
درسیدنی مخارج دهکده المپیک و20 میلیون دلار یارانه سفر پرداخت شد.
افزایش شبکه های رسانه ای
بی تردید افزایش شبکه های رسانه ای بزرگترین ابزار توسعه وگسترش ورزش بوده است.
درسال 1950تعداد دستگاه های تلویزیون در سراسر دنیا 5 میلیون دستگاه بود برای اولین بار در المپیک توکیو سال 1964 شاهد پخش ماهواره ای مسابقات بودیم ودرسال 1968بازیهای المپیک مکزیک برای اولین بار, به صورت رنگی وزنده پخش شد. در سال 1970 تعداد دستگاه های تلویزیون در سراسر دنیابه 250 میلیون عدد رسید واز این سال به بعد شاهد گسترش هر چه بیشتر رسانه ها در جهان هستیم به طوریکه
افزایش قدرت و استیلای تلویزیون ورزش را تحت تاثیرخود قرار داده است.
دربازیهای آتلانتا امتیاز پخش تلویزیونی بازیها در مقابل 456میلیون دلاربه ایالات متحده به اضافه سهم کوچکی ازسود به شبکهNBC برای المپیک پرداخت شد این قرارداد طرح استادیوم ها،مراسم وجشنها وانتخاب مدت زمان بازیها را تحت تاثیر خود قرارداده است.
اثرجهانی شدن بر ورزش
الف) مهاجرت ورزشکاران.
ب) منطقه گرایی ( قدرت جمع وگروه ؛ مثلا اروپا ).
ج- مهاجرت وانتقال استعداد ورزشی.
د-افزایش گردش مالی صنعت ورزش.
این امر بصورت فعالیت ورزش قهرمانی نشانه اصلی اقتصاد فرهنگی جهانی نوین می باشد.
.(Appad در طول چهارساله 1996-199urai – ورزش جهانی ، 1999) .
تعریف صنعت ورزش
ورزش تنها یك تجارت بزرگ چند میلیارد دلاری نیست. این صنعت یكی از صنایع به سرعت در حال رشد در جهان است و با جنبه های مختلف اقتصادی درآمیخته است
صنعت ورزش شامل تمام محصولات، كالاها، خدمات، مكانها، مردم و طرحهایی است كه به مشتری عرضه می شود.
طبقه بندی صنعت ورزش
یك شیوه ، طبقه بندی سازمانهای ورزشی به دو بخش خصوصی و عمومی و یا دولتی است كه هر یك به نوبه خود طبقه بندیهای متمایزی دارد. روش دیگر، طبقه بندی صنعت ورزش بر اساس ویژگیهای محصول آنهاست.
. تقسیم بندی صنعت ورزش بر اساس نوع محصول و مشتریان آن می تواند شامل بخش های عملکردی- تولیدات ورزشی- توسعه وگسترش ورزش باشد.
بخش عملكردی ورزش
اجراهای ورزشی به عنوان چیزی كه به مشتری به عنوان شركت كننده یا محصول نمایش عرضه می شود شامل:
1-ورزش قهرمانی الف- غیرحرفه ای ب-حرفه ای
2- ورزش تجاری خصوصی
3- ورزش حمایتی
4- سازمانهای ورزشی مستقل
5- سازمانهای ورزشی غیرانتفاعی
6- آموزش ورزش
7 – باشگاه ها وموسسات- آمادگی جسمانی و ورزش
بخش تولیدات ورزشی
محصولاتی كه تولید آنها مورد نیاز است و كیفیت اجرای ورزشی را تحت تاثیر قرار می دهد شامل:
1- تجهیزات ورزشی: الف- تجهیزات ورزشی ب- پوشاك ورزشی
2- محصولات مورد نیازبرای انجام ورزشها: الف- مربی آمادگی جسمانی ب- مراقبتهای ورزشی
ج- امكانات ورزشی د- مدیر ورزش و مقامات مسوول
بخش توسعه و گسترش ورزش
محصولاتی كه به عنوان ابزار توسعه محصول ورزشی عرضه می شوند:
1- محصولات تجاری توسعه ورزش.
2- رشته های ورزشی توسعه ای.
3- وسایل ارتباط جمعی.
4- پشتیبانی مالی. الف- تك رشته ای . ب- چند رشته ای . ج- یك تیمی. د- انفرادی .
ه- دوره ای یا چرخشی. و- پشتیبانی مشترك.
5- موافقت و تصویب: الف- انفرادی. ب- تیمی. ج- كامل سازمانی. و- كاربرد غیر ویژه ورزشی.
حرفه های ورزشی درصنعت ورزش
برای درك بهتر شرایط و موفقیت های شغلی، برخی از شغلهایی را كه دانش آموختگان برنامه های ورزشی می توانند به آنها دست یابند، بر اساس محصول اولیه ورزشی آن سازمان برای این دانش آموختگان تقسیم كرده ایم.
بخش عملكرد ورزشی
دانش آموختگان مدیریت ورزشی در بسیاری از قسمتهای بخش اجرایی ورزشی، شغلهایی را در صنعت ورزش به دست آورده اند كه در فهرست زیر به آن اشاره شده است، اما شغلهایی هم وجود دارد كه در فهرست زیر به آنها اشاره نشده است.
• ورزش قهرمانی
• (الف) مسئول مسابقات- معاونت اجرایی، مدیر و معاون اطلاعات ورزشی،مسئول کمیته های فنی ورزشی، مدیر امكانات ، مدیرومعاون تدارکات ، وسایل و تجهیزات، مدیر توسعه و بازاریابی ورزشی، مدیر فروش بلیط.
• (ب) بخش تفریحات سالم- مدیر داخلی، مدیر ورزشها و مكانهای تفریحی؛
• (پ) بخش ورزش حرفه ای- مدیر امور مالی اجرایی اردو، معاون مدیر پرورش استعدادهای ورزشی مدیر فروش وسایل آمادگی جسمانی، معاون بازاریابی، معاون وسایل ارتباط جمعی و روابط عمومی، (نایب و مدیر كل)، معاون روابط عمومی، امور ورزشكاران .
• ورزشهایی كه از طریق حمایت مالیاتی بر پا می شوند. اداره های تفریحات سالم شهرداری-دستیار ناظر ورزش قهرمانی، مربی و معلم، کارشناس , متصدی , دستیار مدیر كل، مدیر مسابقات خاص، هماهنگ كننده امور حفظ و نگهداری امكانات است.
• سازمانهای ورزشی غیر انتفاعی- نماینده بازار یابی بازیهای بین المللی خاص .
• باشگاه ها وموسسات امادگی جسمانی و ورزشی- مالك باشگاه سلامتی، مدیر آموزش ، مدیر انجمن غیر انتفاعی – مشاور صاحب امتیاز مراكز سرگرم كننده خانوادگی ، مدیر تفریحات سالم در پنا هگاهها.
بخش فرآورده های ورزشی
بخش فرآورده های صنعت ورزش، برای دانش آموختگان دوره كارشناسی برنامه های ورزشی مشاغل بسیار جالب و فعالی را فراهم می سازد كه از میان آنها می توان به موارد زیر اشاره كرد:
• لوازم و تجهیزات: نماینده فروش تولیدكنندگان كالاهای ورزشی، نماینده فروش شركتهای تولید تجهیزات ورزشی، مدیر خرده فروشی كالاهای ورزشی و انبار و وسایل جانبی، مدیر مالی اجرایی خرده فروشی و عمده فروشی كالاهای ورزشی.
فرآورده های اجرایی ورزشی
• الف- مربی آمادگی جسمانی، مربی تمرینات قدرتی و آماده سازی دانشجویان، كارشناس تمرین در برنامه های آمادگی جسمانی و رشته های ورزشی.
ب- مراقبتهای پزشكی- مربی ورزشی در درمانگاه بالینی پزشكی ورزشی، مربی حرفه ای ورزشهای قهرمانی، كارشناس ارتقای سلامتی.
پ- امكانات ورزشی- نماینده فروش تولید كننده و تهیه كننده كالاهای ورزشی .
ت- عوامل و مقامات اداری- دستیار مدیر وسایل ارتباط جمعی در همایشهای ورزش قهرمانی دانشگاهی.
بخش توسعه و گسترش ورزش
توسعه و گسترش ورزش حوزه مرسوم و متداول دانش آموختگان مدیریت ورزشی است. آنها در بخشهای بسیاری گسترده ای مشغول فعالیت خواهند شد؛ از قبیل:
محصولات و رشته های ورزشی بازرگانی و توسعه ای: مدیر بازاریابی, هماهنگ كننده بازاریابی ورزشی در موسسات ماشینهای كرایه ای وارد وها. طراح مسیر مسابقات، بازاریابی مسابقات ورزشی خاص (مانند مسابقات سوارکاری اسكی، والیبال ساحلی، تنیس).
صدور تاییدیه ها و گواهی ها: مدیر مالی اجرایی تشریفات ومراسم روابط عمومی امور سمعی وبصری
وسایل ارتباط جمعی
مشاغل رسا نه ای
شامل گزارشگران وخبر نگاران وکارشناسان صدا وسیما ومسئولان فنی پوشش رادیو وتلویزیونی واینترنتی وروزنامه نگاران ورزشی، ویرایشگران وسردبیران مطبوعات ومجلات وناشران ورزشی وسایر کارمندان اداری وخدماتی
ارتقای حرفه های ورزشی
انجمنهای حرفه ای وتخصصی محلهای بسیار مناسب دیگری برای آشنایی و كسب اطلاعات بیشتر در زمینه های مورد علاقه هستند.
این انجمنها كمك خواهند كرد تا علاقه مندان با آخرین پیشرفتها در زمینه شغل مورد نظرخود آشنا شوند. عضویت در یك یا بیش از یكی از این انجمنها، برای حضور در همایشهای علمی و بهره مندی علمی و بهره مندی از انتشارات علمی آنها، فرصتهایی را مهیا می سازد. برخی از آنها، فرصتهای تازه ای برای كسب تجارت جدید مدیریتی و تجارب سایر دانش جویان این رشته به وجود می آورد. عضویت در انجمنهای تخصصی، جزئی از وظایف شغلی میتواند باشد .
فرصتها شغلی آینده مدیران ورزشی
چشم انداز های آتی , حركت به سوی آینده, تفكر در مورد وقایعی كه با آنها روبه رو خواهیم شد، جالب وضروری است زنگر در سال 1984اشاره داشته است فردا خواهد آمد و … و برای افراد بشر فعالیتهایی در شرایط بی وزنی و تفریحات در فضا و … به ارمغان خواهد آورد.
نمونه های دیگر امكانات تفریحی برای آینده
، امكانات و فضاهای ورزشی خانگی،
افزایش مربیان خصوصی
، تاكید بیشتر بر پزشكی پیشگیری
، نرم افزارهای رایانه ای با برنامه هایی برای كمك به مردم در كسب مهارتهای جسمانی
، استفاده ازماشینهای رایانه ای به عنوان حریف تمرینی
، پیشرفتهای وسیع در فن آوریهای ارتباطی
و فرصتهایی برای فعالیت در بی وزنی اشاره كرد.
تمام این تحولات، شرایطی به وجود خواهند آورد كه در حال حاضر با برخی از آنها روبه رو هستیم. البته برخی از آنها را هم هنوز نمی توانیم تصور كنیم.
تحولات بسیاری در آینده ای نه چندان دور خواهیم داشت كه برخی از آنها در حال ظهورند و برخی فقط در رویاها و تصورات ما جا دارند.
در این جا به سه نوع از فرصتها و چالشهایی كه مدیران ورزشی با آن رو به رو خواهند شد، اشاره می كنیم. فعالیتهایی كه با فن آوری اخلاق و مسئولیت اجتماعی در آمیخته است:
چالش های شغلی آینده فراروی مدیران ورزشی
فن آوری
انفجار فن آوری چند دهه گذشته، ذهن هر فردی را به شگفتی وا می دارد و این فقط آغاز راه است. اما آنچه اهمیت دارد این است كه بدانیم: فن آوری به خودی خود، هدف غایی نیست؛ بلكه وسیله ای برای رسیدن به هدف است. اینها فقط ابداعاتی هستند كه پیشرفت را تسهیل می سازند و به ماكمك می كنند تا به خواسته های خود دست یابیم. در آینده، پیشرفتهای علمی در حیطه هایی مانند فن آوریهای رایانه ای و ارتباطات به طور روز افزونی نقش مهمی در جامعه ما ایفا خواهند كرد. این پیشرفتها متناسب با نیاز بشر، به انجام فعالیتهای قابل دسترس مبادرت خواهند ورزید و بسیاری از آنها را در ورزش تجربه خواهید كرد. بنابراین، فرد در آینده باید در به كارگیری فن آوری ، مهارت یابد ود ر عین حال، تلاش كند تا نیاز خود را در ارتباط با مردم و چگونگی استفاده از ورزش در تسهیل چنین تعاملاتی بر آورده سازد.
اخلاق
رشد سریع فن آوری پیشرفته، درباره نحوه كاربرد و استفاده اخلاقی از این فن آوریها تردید و تفكر ایجاد كرده است.
آیا فقط به این علت كه فن آوری ما را قادر به انجام فعالیتی كرده است، باید آن را فرا گیریم؟
آیا ورزشكاران خود را ماشینی می پندارند كه حركات آنها را می توان مورد تجزیه و تحلیل رایانه ای قرار داد و قابلیتهای آنان را بیش از توانی كه دارند، برآورد كرد و آنها را آنقدر تحت فشار جسمانی قرار دهند تا آسیب ببینند؟
اگر ورزشكاران را ماشین بپنداریم، آیا دیگر ورزش امری غیر انسانی نخواهد بود؟
در بررسی توانایی ورزشكاران برتر چگونه مهندسی ژنتیك، ورزش را تحت تاثیر قرار خواهد داد؟
در آینده، چه كسی مسئولیت چگونگی استفاده از فن آوریهای جدید را به عهده خواهد داشت؟
چگونه می توانیم تساوی جنسی، نژادی و طبقه ای را در ورزش به بهترین شكل ایجاد كنیم؟
آیا صاحب امتیاز یك تیم حرفه ای به خود وفادار است و یا به جامعه ای كه از او حمایت می كند؟
آیا تیمهای ورزشی، مراسم و سمبلهای هماهنگ با اصالتهای خود را دارند؟
چگونه می توانیم میان نیازهای مسابقات ورزشی و تحصیلی پیوستگی و تعادل ایجاد كنیم؟
آیابرای ورزشکاران مانند ژیمناست ها , كشتی گیران، جوانی كه سلامت خود را قربانی كسب پیروزی می كنند, پیروزی، آخرین هدف ورزش است؟
پرسشها در این زمینه بسیار زیاد است و بی شك می توانید پرسشهای بسیار دیگری به آن اضافه كنید
. اكنون زمان آن رسیده است كه به این مسائل فكر كنیم
؛ بی تردید در سالهای آینده با آن ها روبه رو خواهیم شد.
مسؤولیت اجتماعی
در آینده، مدیران روشنفكر بخشهای ورزشی نسبت به مسئولیتهای اجتماعی خود آگاهی بیشتری خواهند داشت و خدمات خود را به روشهایی ارایه خواهند دادكه نشاندهنده درك صحیح آنها از مسایل است
. برای مثال، خدمات حرفه ای مراقبت از كودكان در مكانهای ورزشی متداول تر خواهد شد.
مدیران ورزشی در آینده، آگاهی بیشتری از مسایل زیست محیطی خواهند داشت و این مسئله را در اقدامات عملی خود مد نظر قرار خواهند داد.
مدیران ورزشی آینده از بازارهایی استفاده خواهند كرد كه تا كنون مورد بهره برداری قرار نگرفته است؛ بازارهایی خاص زنان و برای افراد با سنین مختلف یا قابلیتهای متفاوت و تمایلات خاص.
آنها هم چنین اهمیت حفظ تجارب ورزشی قابل دسترس برای تمام گروههای اجتماعی اقتصادی را در خواهند یافت.
جمع بندی
ورزش به عنوان یک کاراست ورزش ویژگی های خاص خود را دارد . بایستی با حذف تصورات غلط یک تصور حرفه ای ایجاد کنیم.ورزش هرنوع فعالیت تجربی یا حرفه ای است كه در ارتباط با آمادگی جسمانی، تفریح و ورزش قهرمانی انجام می شود. در پایان قرن نوزدهم ورزش به عنوان یک اصل مهم وشاخص در توسعه از اهمیت خاصی برخوردار گردید.
احیا بازی های المپیک نوین ، تشکیل فدراسیون های مختلف ورزشی در جهان میزان مشارکت مردم در ورزش وتماشاگری در ورزش را افزایش داد. با صرف مبالغ هنگفتی در ورزش ، تجارت ورزشی به عنوان یک صنعت بزرگ چند میلیاردی در آمده است بازاریابی المپیک امر جدیدی نیست. از زمان برگزاری اولین المپیک در سال 1896مسایل مالی وتجاری همواره با المپیک بوده ودر منشور المپیک تمهیداتی در نظر گرفته شده است
برنامه بازاریابی المپیک شامل پخش رادیو تلویزیونی بازیها ,سرمایه گذاری, حمایت , فروش بلیت , سکه وبرنامه های نمایشی درآمدی به ارزش 3میلیارد دلارتولید کرد.
بی تردید افزایش شبکه های رسانه ای بزرگترین ابزار توسعه وگسترش ورزش بوده است
تاثیر جهانی شدن بر ورزش عبارت است از: مهاجرت ورزشکاران, منطقه گرایی – مهاجرت وانتقال استعداد ورزشی ,افزایش گردش مالی
صنعت ورزش صنعت ورزش شامل تمام محصولات، كالاها، خدمات، مكانها، مردم و طرحهایی است كه به مشتری عرضه می شود
مدیریت ورزشی هم حوزه تلاش حرفه ای و هم برنامه تحصیلی مطالعاتی است.
وظایف مدیر ورزشی نیز در سه حوزه مدیریت سازمان، مدیریت اطلاعات ومدیریت تمرین و علوم ورزشی قرار می گیرد.
چهار جنبه منحصر به فرد مدیریت ورزشی كه عبارت می باشد از: بازاریابی ورزشی، ساختار مالی اقدامات ورزشی، مسیرهای شغلی در ورزش و قدرت و تاثیر ورزش، به عنوان یك نهاد اجتماعی است
. مدیران آموزش دیده بسیاری برای اداره فعالیتهای بی شمار ورزشی و اثرات اقتصادی آن مورد نیاز هستند.
ما می توانیم سازمانهای ورزشی رابه سازمانهای خصوصی (انتفاعی و غیر انتفاعی) یا عمومی (رسمی، اختیاری، شبه دولتی) تقسیم كنیم.
سه محصول صنعت ورزش، فعالیت های اجرایی در ورزش، تولیدات ورزشی و توسعه و گسترش ورزشی است. عضویت در انجمنهای حرفه ای و تخصصی برای دانشجویان و كارشناسان مفید هستند.
مدیران ورزشی آینده با سه مسئله روبه رو هستند : فن آوری، اخلاق و مسوولیت اجتماعی .
مدیران روشنفكر ورزش در آینده، عوامل ایجاد كننده تحولات و حل مسایل خواهند بود.
کسانی كه به توانند آینده را پیش بینی كنند و تغییرات و تحولات را بپذیرند، از فرصتهای بسیاری برخوردار خواهند بود مدیران پیشروروش مدیریت و اداره ورزش را تغییر خواهد داد.
منابع
contemporary Sport Management
Janet B.Parks&Beverly R.k.Zanger Jerome Quarterman
–ترجمه سید حسین رضوی-محسن بلوری
Cathreine A.Pratt
Sport Marketing F.Wayne
BlannWhannel, G. (1985)
‘Television Spectacle and the Internationalisation of Sport’, Journal of Communication Inquiry, Vol. 2, pp. 22-37.
Olympic Education آموزش المپیک سید امیر حسینی
Olympic Marketing File
I.O.C