فهرست بستن

در ورزش اصول‏گرای واقعی باشیم

سید امیر حسینی نایب رییس و دبیرکل پیشین کمیته ملی المپیک ایران؛ در ابتدا و پیش از ورود به بحث باید دو پرسش مرتبط را مطرح ساخت؛ نخست آنکه آیا حضور جناب آقای علی‏ آبادی در ورزش کشور به زعم برخی از امضاء های جمع آوری شده از فدراسیون های ورزشی مششع بوده است و بایستی تداوم یابد؟ و سپس آنکه آیا با توجه به درخواست بیش از 800 نفر از اساتید و متخصصصان ورزش کشور مدیریت ورزش کشور نیاز ضروری به تحول دارد؟

یک مدیر با توانایی هدایت و رهبری بالای خود می‏تواند زمینه‏ای را فراهم آورد تا افراد تحت امر او به بهترین نحو عمل کنند و اهداف و ماموریت سازمان وکشورخود را به بهترین وجه محقق سازند مدیر می‏تواند با اهلیت و الگو بودن، آشنایی عمیق خود با کار، آشنایی وسیع با کارکنان، تماسهای مداوم با آنان و اشراف کامل به وظایف، مسئولیت هدایت و رهبری خود را انجام دهد واهداف کلان جامعه را جامه واقعیت پوشد.

در این مرقومه به بررسی و ارزیابی مدیریت جناب آقای علی‏ آبادی در ورزش کشور در طول 4 سال گذشته می‏پردازد. ورزش امروزه در سطوح بین‏المللی به مثابه یک امر انسانی وفرهنگی فراتر از یک موضوع تشریفاتی، تفریحی و صنعتی است به همین جهت آن را در جایگاه مدیریت توسعه پایدار مورد توجه ویژه و جدی قرار می‌دهند.

ورزش این امکان را برای افراد مختلف جامعه فراهم می سازد تا قابلیت‌های پایه‌ای انسان را برای برخورداری از یک زندگی سالم و عمر طولانی تقویت نموده و دسترسی به منابع مورد نیاز برای زندگی بهتر تحت استانداردهای شایسته و قادر شدن به مشارکت در زندگی اجتماعی فعال را میسر می سازد. از این روی، صاحب نظران، ورزش را برای توسعه انسانی ضروری می‌دانند و نقش آن را در توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بسیار موثر می‌دانند.

آمارها نشان می‌دهد که در برخی از کشورها مانندکشور میزبان بازی های المپیک 2012 فعالیت‌های ورزشی در حدود 7/1 درصد تولید ناخالص ملی این کشور را تشکیل داده است. به طوری که در برنامه‌ریزی استراتژیک میزبانی بازی‌های المپیک 2102 لندن، کمیته برگزاری اهداف متنوعی را برای سرمایه‌گذاری در امر ورزش ترسیم کرده و وعده‌هایی را دستگاه ورزش این کشور به شهروندان خود داده که به عنوان نمونه ای ازامر برنامه ریزی به موارد زیر اشاره می شود:

الف- افزایش سطح فعالیت‏های با کیفیت ورزشی جوانان 5 تا 16 سال به 5 ساعت در هفته و افراد 16 تا 19 سال، دست‌کم به سه ساعت در هفته
ب- افزایش جمعیت فعال دست‌کم به بیش از دو میلیون نفرجمعیت کنونی
ج- دستیابی ورزشکاران نخبه این کشور به مقام چهارمی المپیک و رده دومی پارالمپیک جهان در جدول مدال‌ها ی المپیک و پاراالمپیک

این بخشی از اهداف قابل ارزیابی است که یک سازمان ورزشی به دنبال آن است؛ بررسی اجمالی مدیرت ورزش در چهار سال گذشته با توجه به اهداف و تکالیف برنامه چهارم توسعه کشور عملکرد و جهت‌گیری‌ اصلی سازمان تربیت بدنی در چهار سال گذشته معطوف به هدف عمده که توسعه و تکمیل فضاهای ورزشی بوده است که در جای خود قابل بررسی بیشتری می‏باشد اما مابقی اهداف چون توسعه فرهنگی ورزش و خصوصی سازی و توسعه باشگاه های ورزش کشورمغفول و مورد کم توجهی واقع شده است. انتظار می‏رفت مدیریت عالی سازمان تربیت با برخورداری از مهارت‌های مدیریت استراتژیک انسانی و فنی لازم قادر به ایجاد تحول در ورزش کشور شود.

اما در نگاهی به عملکرد چهار سال گذشته، مدیریت سازمان تربیت‏ بدنی انتظارات جامعه ورزش به طور بایسته تامین نشده است و مدیریت سازمان از توانمندی لازم در به‌کارگیری نیروهای متخصص و توانمند در بخش‌های گوناگون ورزش کشور ناتوان بوده است به طوری که با وجود صد‌ها کارشناس ارشد و متخصص در سازمان تربیت بدنی و بخش ورزش کشور مدیریت سازمان تربیت بدنی با به‌کارگیری نیروهای غیرورزشی و آوردن این نیروها به سطح عالی سازمان ورزش و گماردن در بخش‌های مدیریتی ارشد این سازمان در سطوح ستادی و استانی، انگیزه کارشناسان ورزش و رغبت مشارکت در برنامه‌‌های توسعه ورزش و پیشبرد اهداف برنامه توسعه کشور را به حداقل رساند، به گونه‌ای که بسیاری از مدیران باتجربه، موفق و تحصیل کرده سازمان تربیت بدنی، امکان رشد و تعالی خود را در خدمت رسانی بیشتر به جامعه محدود یافتند و دچار سرخوردگی شدند؛ وفرصت برای جضور افراد متملق و بله قربان گو و فرصت طلب بیشتر فراهم گردید که مشکلات بی‏سابقه‏ای چون اداره کل تربیت بدنی استان تهران رقم خورد.

این سبک مدیریت و رهبری یک سونگر مدیریت سازمان تربیت بدنی، انگیزه مشارکت عمومی در تصمیم‌سازی اصلی در بین کارکنان سازمان تربیت بدنی را به حداقل رسانید وسازمان تربیت بدنی را وارد بحران های مختلفی نمود که متاسفانه در مواردی مانند مسائل فوتبال از اعتبار ریاست جمهور محترم خرج شد.

از ویژگی‌های مدیران عالی داشتن سعه صدر، عدالت و انصاف در ارتباطات اجتماعی است که از این جهت رئیس دستگاه ورزش کارنامه قابل قبولی را دریافت نکرده است که از جمله به موارد زیر اشاره میشود:

1- عزل دکتر محمد دادکان رئیس تحصیل کرده متعهد و اصولگرای سابق فدراسیون فوتبال با کارنامه مثبت و قابل قبول حضور تیم ملی ایران در جام‏جهانی و موفقیت در کسب منابع مالی و سرمایه‏گذاری در رده‏های مختلف تیم‏های ملی و نامزدی جناب آقای علی آبادی برای تصدی ریاست فدراسیون فوتبال که با دخالت رییس جمهور جناب آقای دکتر احمدی نژاد به نحوی فیصله یافت.

بی‏شک این سوءتدبیرها، ورزش فوتبال کشور را در سطوح ملی بین المللی به چالش کشید و پیامد آن تعلیق فدراسیون فوتبال و تبعات بعدی آن و در نهایت عدم راهیابی به مسابقات جام جهانی آفریقای جنوبی و عدم موفقیت تیم‏های باشگاهی در رده‏های آسیایی ونزول جایگاه ورزش فوتبال در سطح جهانی بوده است.

2- آنچنان که در ابتدا اشاره شد ورزش یک مقوله فرهنگی است که رئیس سازمان تربیت بدنی بایستی از بینش و تفکر فرهنگی لازم برخوردار باشد تا بتواند ورزش را به عنوان ابزار مهم فرهنگی و توسعه بکار گرفته و با طرح وبرنامه مناسب آموزشی وفرهنگی و بکارگیری ظرفیت سایر دستگاهای بخش ورزش موجب جذب خیل گسترده جوانان و نوجوانان به فعالیت ورزشی شده تا از بروز رفتارهای غیرفرهنگی و ناهنجار که این روزها نیز بیشتر شاهد آن هستیم جلوگیری شود.

3- در بخش ورزش نخبگان نیز انتظار می رفت با اهتمامی جدی از بروز رفتارهای ناشایستی چون دوپینگ و صغر سنی و تقلب که با روحیه ورزش جوانمردانه و منصفانه و تعالیم عالیه فرهنگ اسلامی مغایر است جلوگیری شود که در این زمینه نیز اقدام جدی وموثری مشاهده نمی شود.

4- درخصوص فراملی کردن ورزش باستانی زورخانه میراث معنوی نیاکان که با تدبیر مقام معظم رهبری وحمایت مسئولین عالی رتبه نظام این حرکت فرهنگی شکل گرفت و این ورزش زیبا مورد توجه جوانان جهان در پنج قاره چهان قرار گرفت اما متاسفانه در دوره تصدی جناب آقای علی آبادی ایشان با شخصی‏سازی موضوع پس از عدم تامین خواسته غیرقانونی کسب ریاست فدراسیون بین المللی ورزش‏های زورخانه‏ای همچون فوتبال مشکلاتی جدی را در روند روبه رشد این ورزش نوپا ایجاد کرد به طوری که علی‏رغم نظر مثبت جناب آقای دکتر احمدی نژاد ریاست محترم جمهوری اسلامی ایران و مجلس محترم شورای اسلامی و حمایت از فعالیت فدراسیون بین المللی ورزش‏های زورخانه‏ای ایشان به نامه‏های مکرر نهاد ریاست‏ جمهوری در مورد این فدراسیون کم ‏توجهی و بعضا با کارشکنی روبروشد و حتی مانع حضور ورزشکاران ایرانی در مسابقات این ورزش در کشور کره جنوبی شدند و جای ورزشکاران ایرانی در ورزشی که داعیه جهانی‏سازی آن از سوی ایران شده است در بین 34 کشور شرکت کننده در این بازی‏ها خالی ماند آیا این رفتارها با ارزش های ملی واسلامی هماهنگی دارد آیا این رویه‏ها برخلاف رویه مولاعلی (ع) که به مالک اشتر اشاره می‌فرمایند که «انصف الله و انصف الناس من نفسک و من خاص اهلک و من لک فی هوا من رعیت» که مدیر باید نسبت به حقوق الهی و حقوق مردم انصاف داشته و در برابر تمنیات نفسانی خود مقاومت کند و حق مردم و خدا را رعایت کند هماهنگی نداشته است.

5- در حالی که بسیاری ازکشورهای منطقه با سرمایه گذاری وحمایت برای حضوردر عرصه بین امللی ورزش با معرفی رشته‌های ورزشی ملی خود مانند کوراش، آلیش و کبدی ودیگر رشته‏های ورزش‏های اقدام وموفق در به رسمیت شناختن ورزش خود توسط شورای المپیک آسیا شده‏اند اما با وجودی که این ورزش با تدبیر مقام معظم رهبری و حمایت مسئولین عالی رتبه کشور با اهتمام سازمان تربیت بدنی و کمیته ملی المپیک حمایت و جناب آقای دکتر احمدی‏نژاد در زمان تصدی مسئولیت شهرداری تهران تاسیس شده است متاسفانه هیچ عزم جدی از ریاست فعلی سازمان تربیت‏بدنی و کمیته ملی المپیک برای به رسمیت شناخته شدن ورزش باستانی زورخانه توسط شورای المپیک مشاهده نشده است حتی با تصدی ریاست کمیته ملی المپیک توسط آقای علی آبادی برخلاف موافقتنامه امضاء شده فدراسیون بین المللی با دستور به دبیر کل کمیته ملی المپیک و خزانه‏دار این کمیته اعتبار ناچیز تعهد شده کمیته ملی المپیک به این فدراسیون پرداخت نشد و عملا رهنمود و فرمایش مولاعلی (ع) به کارگزاران حکومتی گویی مغفول ماند تا در تاریخ ورزش ثبت شود که کمیته ملی المپیک نیز در زمان تصدی آقای مهندس علی‏آبادی در مسیری میلی حرکت نماید.

6- مدیریت یک سونگر ورزش کشور در طول چهار سال گذشته به دلیل عدم بکارگیری شایسته ظرفیت‏های بخش تربیت بدنی و تشدید و بروز رفتارهای غیر ارزشی چون صغرسن و دوپینگ، نمره قابل قبولی را دریافت نمی کند.

7- از جهت کسب مدال و افتخار در عرصه‌های بین‌المللی متأسفانه آمار و اطلاعات نادرستی به رئیس جمهور محترم ارایه ‌شده است به طوری که حضور در برخی از رقابت‌های نه چندان با ارزش و به تعبیری پیروزی‌های پوشالی بزرگ‌نمایی و مانع نمایش واقعیت‌ها در ورزش قهرمانی شده‏اند که نتایج ضعیف در بازی‌های المپیک و پارالمپیک پکن فوتبال و کشتی در جام جهانی قابل رویت است. از این جهت سازمان ورزش نشان داد در دوره چهار ساله گذشته فاقد طرح و برنامه کارآمد برای شناخت استعدادها، توسعه استعدادها و موفقیت در رویدادهای بزرگ در جهان بوده است.

در خصوص مدال‌آوری، سازمان دو مرحله را پشت سر گذاشت؛ در مرحله اول که دو سال ابتدایی حضور علی‏ آبادی در ورزش بود، با توجه به دخالت کمتر و عدم درگیری با کمیته ملی المپیک، این کمیته طرح و برنامه‌هایش را با جدیت برای بازی‌های آسیایی قطر دنبال کرد و نتیجه قابل قبولی را به دست اورد و با کسب رده ششم آسیا، سیر نزولی ورزش ایران میان ملل آسیا متوقف شد، اما پس از توفیق نسبی کمیته ملی المپیک در این بازیها، سازمان تربیت‏بدنی که معمولا در زمان پیروزی‌ها با حضوری پررنگ‌تر ظاهر می‌شده است با فشار از طریق جابجایی یا کاهش اعتبارات کمیته ملی المپیک، اختلالات را در روند آماده‌سازی تیم‌ها ایجاد کرد تا در نتایج ضعیف ایران در بازی‌های المپیک و سقوط 24 پله ای جایگاه ایران نسبت به بازی های المپیک سیدنی و قرار گرفتن ایران در جایگاه پنجاه و یکمی بازی‌های المپیک پکن شریک باشد. البته در این خصوص بی توجهی به نتایج بررسی کمیته کارشناسی شکست در بازی های المپیک پکن موجب شد که نتایج بررسی به بایگانی سپرده شد.

8- سبک مدیریت خودشیفته و مشورت‏ناپذیر مدیریت ورزش در طول چهار سال گذشته موجب بی‏اعتمادی کارشناسان و خبرگان ورزشی و تغیرات مکرر مدیران در بخش‏های ستادی و اجرایی سازمان تربیت بدنی شد و علاوه بر این بی‏توجهی سازمان تربیت بدنی به مشکلات ایجاد شده در ورزش آموزش و پرورش نیز بی‏ثباتی در مدیرت در ورزش مدارس را تشدید ساخت.

9- در این دوره نارضایتی اعضای صندوق حمایت از قهرمانان و پیشکسوتان نیز مزید بر علت ناکارآمدی مدیریت در دوره اخیر است. آیا هنوز وقت آن نرسیده که به نیروهای تحصیلکرده، متعهد، اصول‏گرای و با تجربه ورزش کشور اعتماد شود و سکان هدایت ورزش کشور به آنها سپرده شود که در میان آنها بسیاری از اساتید جوان دانشگاهی و تحصیلکرده ورزش و مدیران باتجربه‏ای چون دکتر سیدحمید سجادی، دکتر عباسعلی گایینی، دکتر محمد دادکان، دکتر آقاپور، دکتر محمدحسین رضوی اساتید دانشگاه‏های کشور و دکتر مهدی طالب پور، دکتر یلفانی معاون دانشگاه بوعلی سینای همدان، دکتر رامین طباطبایی دکتر امیررضا خادم، رسول خادم، دکتر علیرضا دبیر، حاج محمد مایلی‏کهن و ده‏ها شخصیت ورزشی کشور که می‏توانند این امانت الهی را بهتر به سر منزل مقصود رسانند.

لذا انتظار می‌رود با توجه به سیاست‌های اعلام شده از سوی جناب آقای دکتر احمدی نژاد ریاست محترم جمهوری اسلامی ایران در جریان مبارزات انتخاباتی اخیر ریاست جمهوری و نکاتی که در نامه بیش از 800 نفر از اساتید و متخصصان تربیت‏بدنی کشور آمده است در دولت اصول‏گرای دهم شاهد حضور مدیران متخصص و متعهد و اصول‏گرای واقعی در ورزش کشور باشیم تا روزی فرا رسد که ورزش ایران در عرصه‏های داخلی و بین ‏المللی و رسیدن به افق چشم‏اندازهای ایران 1400 و توسعه پایدار کشور ایفای نقش بهتری را داشته باشد و این امر با حلاوت مدال‏آوری در عرصه‏های بزرگ المپیک، بازیهای آسیایی و جام جهانی همراه شود.

مطالب مرتبط